نویسنده: کر تان (Ker Than)
برگردان: احسان سنایی
ستارهشناسان، اخیراً یک کشف شیرین صورت دادهاند: مقادیری مولکول قند در سحابی پیرامون یک ستاره با فاصله چهارصد سال نوری از ما که میتواند احتمال وجود حیات فرازمینی را قوت بدهد.
این کشف، هیچ نشانی از رشد و نمو حیات فرازمینی نمیدهد، اما تصریح میکند که چنین کشفی بعید هم نیست. طبق این یافته، مولکولهای غنی از کربن، که بنیانهای شیمیایی حیات را شکل میدهند، حتی تا پیش از ایجاد سیارات هم امکان دارد در سحابیهای پیشسیارهای حاضر باشند. دانشمندان، اصطلاح نهچندان جدی «قند» را در اشاره به کربوهیدراتها ― که مولکولهای آلی متشکل از کربن، هیدروژن و اکسیژن هستند ― به کار میگیرند. بهگفته یس یورگنسن (Jes Jørgensen)، اخترشناس دانشگاه کپنهاک دانمارک و سرپرست تیم پژوهشگران، مولکولهایی که اخیراً آنها موفق به کشفشان شدهاند سادهترین نوع از ترکیبات قندی، موسوم به «گلیکوالدوهید»ها هستند. ترکیبات گلیکوالدوهید را روی زمین هم اغلب به شکل پودری سفید و بیبو میشود دید و اگرچه به درد شیرین کردن غذا نمیخورند، اما اهمیت زیادی دارند.
دانشمندان معتقدند که مولکول گلیکوالدوهید، نقش مهمی را در پیشبرد واکنشهای شیمیایی سازنده ریبونوکلوئیک اسیدها (یا RNA) ایفا میکند؛ RNAها هم مولکولهای زیستی ِتعیینکنندهای در کل سلولهای زنده به شمار میروند.
هرچند که ساز و کار تشکیل گلیکوالدوهیدها هنوز دقیقاً مشخص نیست، اما بهگفته یورگنسن مشاهدات فعلی حکایت از این دارد که دانههای غبارین و یخپوش پراکنده در سحابیهای مولکولی سرد و فشرده واقع در فضای میانستارهای، زایشگاه مطلوبی برای این مولکولها به شمار میروند. این نخستین باریست که مولکولهای قند، با فاصله چنین نزدیکی از یک ستارهی شبهخورشید پیدا میشوند. گلیکوالدوهیدها قبلاً فقط در دو نقطه از فضا یافت شده بودند: یکی در نزدیکیهای مرکز یک سحابی غولآسا واقع در قلب کهکشان راه شیری خودمان و دیگری در منطقه ستارهسازی گستردهای به فاصله ۲۶ هزار سال نوری از زمین. یورگنسن در اینباره میگوید: "فاصله هر دو مکان فوقالعاده زیاد است و رصدها با کیفیت پایینی صورت گرفتهاند؛ چنانکه ستارهشناسان نمیتوانستند محل دقیق تجمع این مولکولها را تشخیص بدهند". این کشف جدید، که در گرداگرد ستاره جوانی به نام IRAS 16293-2422 صورت گرفته، با کمک تلسکوپهای رادیویی آرایه بزرگ طولموجهای میلیمتریِ آتاکاما (ALMA)، واقع در خاک شیلی انجام شد. یورگنسن میافزاید: "این نتایج، مثل این میماند که به ما و سایر اخترشناسان دنیا مهمات رسانده باشند تا به کمکشان پیشروی کنیم و سایر مولکولهای پیشازیستی و احتمالاً پیچیدهتر واقع در اطراف زایشگاههای ستارهای و سیارهای را پیدا کنیم".
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر